Gdzie zgłosić oszustwo internetowe?

Oszustwa internetowe to plaga naszych czasów. Tylko do połowy 2025 roku policja przyjęła zgłoszenia o ok. 52 tys. oszustw, do których doszło w cyberprzestrzeni. Według danych CyberDefence24 ponad 60% postawionych zarzutów dotyczyło właśnie oszustw internetowych.

Oto praktyczne wskazówki, które pomogą Ci zgłosić oszusta internetowego, oszukańczy e-mail lub fałszywe sklepy internetowe.

Zgłoszenie podejrzanych, fałszywych SMS

Internetowi przestępcy stosują SMS-y, aby np. namówić do korzystania ze zdumiewająco atrakcyjnych ofert, „ostrzec” przed wygasającą usługą na platformie lub serwisie, czy namówić do aktualizacji wrażliwych danych.

Wiadomości mogą też zawierać linki do podrobionych stron, np. bankowych, a celem przestępców jest kradzież tożsamości, uzyskanie dostępu do konta bankowego, czy pozyskanie numerów kart płatniczych. Ofiara może też zainstalować złośliwe oprogramowanie.

Podejrzane wiadomości SMS możesz zgłosić od ręki. Wystarczy przesłać je pod numer 8080, używając funkcji Przekaż. W ten sposób trafią do CERT, czyli państwowego zespołu ekspertów walczącego z cyberzagrożeniami (cert.pl – tam też znajdziesz najwięcej informacji na temat zagrożeń online).

CERT informuje, że pod koniec 2024 roku była to najbardziej popularna metoda zgłaszania oszukańczych wiadomości – instytucja otrzymała tą drogą ponad 300 tys. SMS-ów. Na ich podstawie eksperci tworzą wzorce służące do blokowania wiadomości od cyberprzestępców. Skutecznie, bo do listopada 2024 roku zablokowano już milion złośliwych SMS-ów.

Zgłoszenie numeru telefonu oszusta (oszustwa telefoniczne)

Numer telefonu oszusta internetowego możesz zgłosić wypełniając formularz na stronie CERT – incydent.cert.pl – lub wysyłając email na adres [email protected].

Na tym nie koniec. Do tego celu posłuży również nowa funkcja w aplikacji mObywatel:

• otwórz aplikację mObywatel >Bezpiecznie w sieci,
• w sekcji Zgłoś incydent w sieci wybierz Zgłoś incydent a następnie temat przestępstwa >Oszustwa i cyberataki
• wybierz:
  • Oszustwo
  • Złośliwa strona internetowa
  • Podejrzany SMS
  • Podejrzany link
  • Nielegalne treści

W kolejnym kroku opisz działania oszusta, np. gdzie pojawił się link do oferty i jak próbowano Cię oszukać lub oszukano. W przypadku złośliwej strony należy dodać jej adres. Jeżeli masz numer sprawy – zgłosiłeś oszustwo internetowe na policję – podaj jej numer oraz jednostkę prowadzącą dochodzenie.

Każdy zgłoszony incydent trafia pod lupę specjalistów z CERT.

Zgłoszenie oszustwa e-mail (podejrzane maile)

Podejrzane e-maile od nieznanych nadawców zgłosisz, wykorzystując internetowy formularz CERT dostępny na witrynie incydent.cert.pl.

Najpierw potwierdzasz, kim jesteś (np. osobą fizyczną), a potem klikasz przycisk Podejrzana wiadomość e-mail i dołączasz wiadomość od oszusta zawierającą np. podejrzane linki. Oszukańczy e-mail należy zapisać w pliku .eml (na stronie CERT znajdziesz instrukcję, jak to zrobić).

Szybkie i wygodne zgłaszanie oszustw jest też możliwe poprzez aplikację mObywatel (patrz wyżej). Każde zgłoszenie zbadają eksperci z CERT.

Zgłoszenie oszustw OLX

Oszusta na OLX zgłosisz, klikając:

• trzy kropki, a następnie „Zgłoś użytkownika” (jeżeli używasz aplikacji mobilnej),
• flagę (jeżeli używasz OLX z poziomu przeglądarki internetowej).

W kolejnym kroku wskaż, czego dotyczy zgłoszenie, w tym przypadku oszustwa.

O oszukańczym ogłoszeniu poinformujesz OLX, klikając „Zgłoś” w danym ogłoszeniu.

Jest jeszcze jedna możliwość. Wyłudzenie środków finansowych lub danych możesz zgłosić poprzez formularz kontaktowy. Znajdziesz go, klikając Pomoc >Bezpieczeństwo >Zgłaszanie naruszeń >Jak zgłosić ogłoszenie/użytkownika >Napisz do nas.

Zgłoszenie oszustwa Vinted

Jak zgłosić oszustwo internetowe na Vinted? Platforma radzi, aby jak najszybciej napisać do jej pracowników. Na adres [email protected] można zgłaszać przypadki phishingu oraz oszustw.

Do wiadomości dołącz:

• zrzuty ekranu potwierdzające oszustwo, np. wiadomości SMS czy e-maili,
• nazwę użytkownika lub link do profilu osoby, która Cię oszukała, ewentualnie adres e-mail/numer telefonu (o ile go masz),
• dane o płatności jeżeli do niej doszło lub zostałeś poproszony o przelew.

Vinted radzi, aby podczas zakupów i sprzedaży korzystać tylko i wyłącznie z systemowych opcji płatności i wysyłki. Warto o tym pamiętać, bo wszystkie zakupy zrobione przy pomocy przycisku „Kup teraz” są objęte ochroną kupujących np. jeżeli nie zostaną dostarczone.

Co zrobić w celu odzyskania pieniędzy z Vinted?

W ciągu 2 dni od momentu otrzymania od Vinted wiadomości o doręczeniu/możliwym zaginięciu przesyłki należy nacisnąć „Mam problem” w oknie rozmowy ze sprzedawcą. To rozpoczyna procedurę, która pomoże Ci odzyskać pieniądze za zakup.

Jeżeli nie możesz rozwiązać problemu ze sprzedawcą, naciśnij „Zobacz szczegóły problemu” w oknie rozmowy i kliknij „Napisz do nas” – sprawą oszustwa zajmie się zespół wsparcia Vinted.

Zgłoszenie oszustwa Allegro

Allegro – największa platforma e-commerce w Polsce – pomoże Ci jeżeli np:

• nie dostałeś zakupionej przesyłki,
• w przesyłce brakuje niektórych produktów,
• sprzedający nie zwrócił pieniędzy po anulowaniu/odesłaniu zakupionego przedmiotu,
• produkt był zniszczony/niezgodny z opisem.

Oszustwo internetowe należy zgłosić do Allegro po zawiadomieniu sprzedawcy o problemie z zakupem. Takie zawiadomienie otwiera dyskusję, a jeżeli ta nie przyniesie efektu – po 14 dniach oznaczysz dyskusję jako nierozwiązaną – skorzystasz z Allegro Protect.

W czym pomoże Allegro Protect? Najpierw musisz opisać sytuację w formularzu online, następnie platforma oceni sytuację i w ciągu 48 godzin przeleje Ci pieniądze (po pozytywnej decyzji).

Oszustwo internetowe na Allegro bywa oczywiste, np. w paczce znalazłeś cegłówkę zamiast smartfona. W takiej sytuacji pieniądze dostaniesz szybciej. Jeżeli Allegro ma pewność, że sprzedający jest niewiarygodny – mówiąc wprost, to oszust – jego konto zostanie zablokowane. Pieniądze za zakup odzyskasz bez rozpoczynania dyskusji. Wystarczy kliknąć „Wystąp o zwrot pieniędzy” (przycisk w szczegółach zakupu) i przejść do formularza Allegro Protect.

Zgłoszenie wyłudzenia pieniędzy przez internet

Wyłudzenie pieniędzy najłatwiej zgłosić poprzez mobilną aplikację mObywatel. Otwórz aplikację, wybierz Bezpiecznie w Sieci >Zgłoś incydent >Oszustwa i cyberataki. Teraz wybierz Złośliwa strona internetowa i podaj adres witryny, na której wyłudzane są pieniądze.

Adres zbadają eksperci CERT i dodadzą ją do bazy niebezpieczny stron www.

Pamiętaj, że jeżeli padłeś już ofiarą cyberprzestępcy, to przed wysłaniem zgłoszenia zawiadom policję (więcej na ten temat przeczytasz za chwilę).

Zgłoszenie szantażu internetowego

Internetowi przestępcy stosują również szantaż. Taki atak możesz zgłosić na stronie incydent.cert.pl. Pamiętaj, aby zapisać wiadomość od szantażysty na komputerze lub telefonie – dołączysz ją do wypełnionego formularza na stronie CERT. Każde zgłoszenie jest analizowane przez specjalistów od cyberbezpieczeństwa.

Zgłoszenie oszusta na Facebooku

Przestępcy coraz chętniej wykorzystują media społecznościowe. Oszustwo internetowe na Facebooku najszybciej zgłosisz, klikając „Zgłoś” obok treści, która wzbudza Twoje podejrzenia. W ten sposób zaalarmujesz o oszukańczym profilu, poście, zdjęciu, filmie, wiadomości czy reklamie.

Wygląda to w ten sposób:

Przechodzisz do kolejnego okna:

I pozostaje Ci do wyboru:

I ostatni krok:

Widzisz podejrzane ogłoszenie na Marketplace? FB radzi, aby w takiej sytuacji nie komunikować się z nabywcą/sprzedawcą tylko zgłosić podejrzenie platformie:

• kliknij ogłoszenie nieuczciwego sprzedawcy,
• wybierz jego imię i nazwisko,
• kliknij trzy gwiazdki (Opcje), a następnie Zgłoś >Oszustwo

Jeżeli chcesz zgłosić oszustwo ze strony nabywcy:

• kliknij Sprzedaż,
• wybierz Twoje konto,
• kliknij Pulpit sprzedawcy >wybierz ogłoszenie, z którego skorzystał nabywca >wymiana wiadomości między Tobą a kupującym (lub Zobacz więcej jeżeli nie widzisz wiadomości),
• kliknij Więcej opcji >Zgłoś >Oszustwo

Jeżeli zgłoszenie dotyczy ogłoszenia, to wybierz trzy gwiazdki (Opcje), a następnie Zgłoś ogłoszenie i Oszustwo.

Zgłoszenie oszustwa na policję

Podejrzenie popełnienia przestępstwa należy zgłosić organom ścigania. Zrobisz to w najbliższej jednostce policji, np. na komisariacie lub dzwoniąc na numer telefonu 112.

Pamiętaj, aby zebrać jak najwięcej dowodów obciążających oszusta, m.in. wiadomości SMS, e-maile, nagrania rozmów telefonicznych (o ile je posiadasz), zrzuty ekranu, adresy złośliwych stron internetowych.

Informacje przydatne w zwalczaniu cyberprzestępczości należy przesyłać na adres: [email protected]

W wyniku oszustwa internetowego możesz stracić pieniądze lub cenne dane. Kontakt z policją ułatwi odzyskanie przynajmniej części straty lub/i ukaranie cyberprzestępców.